Charakterystyka

Program Aktywizacji Społecznej Młodzieży Ochotniczych Hufców Pracy realizowany jest na terenie wszystkich jednostek organizacyjnych OHP w kraju od roku szkolnego 2001/2002. Koordynacją Programu na szczeblu ogólnopolskim zajmuje się Biuro Edukacji i Wychowania Komendy Głównej OHP. Współorganizatorem przedsięwzięć podejmowanych w ramach Programu jest Lubelska Wojewódzka Komenda OHP, a partnerami w Programie są: Wydział Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie oraz Fundacja „Masz szansę”. Pracownicy naukowi UMCS prowadzą szkolenia i zajęcia warsztatowe dla młodzieży i kadry OHP, są także konsultantami merytorycznymi w realizacji kolejnych działań w ramach Programu.

Program Aktywizacji Społecznej Młodzieży OHP ma formułę otwartą i w każdym nowym roku szkolnym, na podstawie analizy potrzeb i problemów występujących w środowisku młodzieży OHP, wprowadzane są nowe działania i treści. Jednym z najistotniejszych celów Programu jest rozwój życia samorządowego uczestników OHP. Działalność samorządowa z kolei ma na celu stworzenie warunków do udziału młodych ludzi w decyzjach dotyczących ich własnego życia oraz życia społeczności, w której żyją. Chodzi również o przekazanie młodzieży poczucia odpowiedzialności za te decyzje. W 2006 r. Program Aktywizacji Społecznej Młodzieży OHP był wpisany w Krajowy Plan Działań na Rzecz Zatrudnienia na rok 2006. Wpisanie Programu Aktywizacji Społecznej Młodzieży OHP w Krajowy Plan Działań na Rzecz Zatrudnienia zaplanowano także na rok 2008.


Założenia i cele

Założenia Programu Aktywizacji Społecznej Młodzieży OHP opierają się na przekonaniu, że każdy członek danej społeczności jest współodpowiedzialny za jakość jej funkcjonowania.

Cele Programu to:

  1. Przełamywanie barier bierności u młodzieży zagrożonej niedostosowaniem społecznym.
  2. Skierowanie potrzeby aktywności młodych ludzi na działania konstruktywne i pożyteczne dla nich samych oraz środowiska społecznego, inspirowanie do realizacji inicjatyw społecznych.
  3. Usamodzielnienie uczestników OHP, uświadomienie, że podejmują oni odpowiedzialność za kształtowanie własnego losu.
  4. Nabycie przez uczestników OHP umiejętności i sprawności wynikających z realizacji życia samorządowego, a jednocześnie niezbędnych w dorosłym życiu (m.in. współdziałania w grupie, interpersonalnych, komunikacji, negocjacji, asertywności).
  5. Profilaktyka w zakresie uzależnień i innych patologii społecznych.
  6. Przygotowanie młodzieży do aktywizacji zawodowej i edukacji przez całe życie.

Działania

Do działań, za pomocą których realizowane są założenia Programu należą: Ogólnopolskie Spotkania Kapituły Klubów Aktywnych, konkurs „Aktywność – dobry wybór”, Regionalne Spotkania Młodzieży Aktywnej i spotkania w ramach „Klubu Absolwenta OHP”.

Ogólnopolskie Spotkania Kapituły Klubów Aktywnych

Zgodnie z regulaminem Kapituły Klubów Aktywnych, skupiającej uczestników działających w samorządach swoich jednostek OHP na terenie całego kraju, spotkania szkoleniowo-programowe odbywają się dwa razy w roku. Bierze w nich udział 16 uczestników OHP (po jednej osobie z każdego województwa) oraz 16 wychowawców pełniących jednocześnie rolę opiekunów uczestników. Podczas spotkań prowadzone są warsztaty dla młodzieży i pedagogów dotyczące różnych aspektów pracy samorządu uczniowskiego (np. integracji młodzieży OHP z młodzieżą spoza OHP oraz niepełnosprawną poprzez różne spotkania i imprezy sportowe; pomocy młodzieży uboższej poprzez organizowanie różnego rodzaju akcji charytatywnych; tworzeniu i polepszeniu warunków do pracy, nauki i spędzania czasu wolnego; angażowania się w pomoc osobom potrzebującym ze środowiska lokalnego, pomocy w organizowaniu środków finansowych na działalność kulturalną i sportową młodzieży; przenoszeniu wiedzy zdobytej na spotkaniach Kapituły do placówek OHP i środowiska lokalnego i in.). Na spotkaniach Kapituły odbywają się także wybory zarządu Kapituły Klubów Aktywnych.

Konkurs „Aktywność – dobry wybór”

Konkurs ma charakter ogólnopolski, odbywa się co roku i dotyczy realizacji różnych inicjatyw podejmowanych przez młodzież w samorządach jednostek OHP na terenie całego kraju. Pomysłodawcą i realizatorem konkretnej inicjatywy jest grupa młodzieży, która działa pod kierunkiem pedagoga wychowawcy. Inicjatywy są zgłaszane najpierw do etapu wojewódzkiego konkursu, a następnie do etapu ogólnopolskiego. W etapie wojewódzkim projekty inicjatyw oceniane są przez Wojewódzki Klub Aktywnych pod kierunkiem pedagoga wojewódzkiego, a po wyborze najlepsza inicjatywa młodzieżowa wysyłana jest do Biura Edukacji i Wychowania Komendy Głównej OHP na etap ogólnopolski. Nagrody pieniężne przyznawane przez komisję konkursową przeznaczane są na dofinansowanie wycieczek, albo imprez kulturalnych czy sportowych.

„Klub Absolwenta OHP”

Klub Absolwenta Ochotniczych Hufców Pracy jest formą umożliwiającą spotkania absolwentów, z poszczególnych jednostek organizacyjnych OHP i roczników, z kadrą OHP. Głównym celem utworzenia Klubu Absolwenta Ochotniczych Hufców Pracy jest kontynuacja realizowanego podczas pobytu w OHP procesu aktywizacji społecznej i zawodowej młodzieży.

W ramach tak sformułowanego celu przewiduje się realizację następujących zadań:

  1. Utrzymanie stałych systematycznych kontaktów z absolwentami OHP.
  2. Dokonywanie oceny i weryfikacji oferty programowej Ochotniczych Hufców Pracy, stosownie do potrzeb i problemów młodzieży, która już ukończyła OHP i zmaga się z problemami dorosłego życia.
  3. Udzielenie pomocy i wsparcia młodym ludziom, którzy opuścili mury OHP, w sprostaniu przez nich problemom dorosłego życia i w usamodzielnieniu się.
  4. Stworzenie możliwości spotkań, integracji absolwentów poszczególnych jednostek organizacyjnych i poszczególnych roczników.
  5. Stworzenie okazji do wymiany informacji pomiędzy absolwentami na temat perspektyw zatrudnienia, kształcenia, oraz doświadczeń młodych ludzi dotyczących wchodzenia na rynek pracy.
  6. Stworzenie warunków do podejmowania wspólnych inicjatyw na rzecz poprawy własnego losu oraz rozwiązywania problemów środowiska lokalnego.
  7. Realizacja badań na temat potrzeb, zainteresowań i problemów młodzieży, która ukończyła OHP.
  8. Dokonanie rozeznania na temat szans na zatrudnienie młodzieży OHP.

W większości województw, na chwilę obecną, funkcjonowanie Klubów Absolwenta opiera się na byłych członkach Klubów Aktywnych oraz na tych wychowankach, którzy z własnej inicjatywy utrzymują kontakty z jednostkami.

Regionalne Spotkania Młodzieży Aktywnej

Regionalne Spotkania Młodzieży Aktywnej jako komponent Programu Aktywizacji Społecznej Młodzieży OHP po raz pierwszy odbyły się w roku szkolnym 2005/2006. Młodzież reprezentująca wszystkie Wojewódzkie Komendy OHP (skupiona w Wojewódzkich Klubach Aktywnych) oraz Centra Kształcenia i Wychowania OHP spotkała się w sześciu grupach. Spotkania umożliwiły integrację młodzieży OHP z różnych województw, wymianę doświadczeń i pomysłów odnośnie rozwiązywania codziennych problemów młodzieży OHP, a także przekazanie treści omawianych podczas spotkań Kapituły Klubów Aktywnych znacznie większej liczbie uczestników OHP. Posłużyły też poszerzeniu wśród uczestników wiedzy i umiejętności dotyczących animowania ruchu samorządowego. Spotkania w tej samej formie będą odbywać się corocznie. Termin Regionalnych Spotkań Młodzieży Aktywnej nie jest narzucony odgórnie, lecz ustalany w ramach poszczególnych grup i zależny od ich inicjatywy.

Realizacja Programu Aktywizacji Społecznej Młodzieży OHP przyniosła do tej pory następujące efekty:

  1. Funkcjonowanie Kapituły Klubów Aktywnych – jako centralnej struktury samorządowej, w skład której wchodzą przedstawiciele młodzieży z każdego województwa.
  2. Regionalne Spotkania Młodzieży Aktywnej – głównymi celami spotkań jest wymiana inspiracji i doświadczeń w działalności samorządowej, integracja młodzieży OHP z różnych województw.
  3. Kolejne edycje konkursu „Aktywność – dobry wybór” jako formy promowania inicjatyw samorządowych młodzieży OHP.
  4. Funkcjonowanie Klubów Absolwenta OHP.

W 2007 r. rozstrzygnięto konkurs na najlepszy projekt realizowany w ramach Krajowego Planu Działań na rzecz Zatrudnienia, ogólnopolskich programów: Aktywizacji Społecznej Młodzieży OHP oraz Zapobiegania Niedostosowaniu Społecznemu i Przestępczości wśród Dzieci i Młodzieży, Do konkursu, ze wszystkich WK OHP i CKiW OHP przystąpiły 143 projekty, wyróżniono 48, w których wzięło udział ponad 4 tysiące uczestników. Wyróżnione przedsięwzięcia dofinansowano łączną kwota 299.854 złotych.

W 2008 roku w Ochotniczych Hufcach Pracy kontynuowana będzie realizacja Programu Aktywizacji Społecznej Młodzieży OHP. Program ten został wpisany w Krajowy Plan Działań na rzecz Zatrudnienia na 2008 rok.